Гігін: Польшча і Літва фактычна ўвялі інфармацыйную цэнзуру на тэматыку дапамогі мігрантам
15 лістапада, Мінск . Польшча і Літва фактычна ўвялі інфармацыйную цэнзуру на тэматыку дапамогі мігрантам. Аб гэтым заявіў старшыня праўлення РДГА «Беларускае таварыства «Веды», генеральны дырэктар Нацыянальнай бібліятэкі Беларусі Вадзім Гігін на міжнароднай канферэнцыі ў Мінску на тэму нелегальнай міграцыі і падтрымання рэгіянальнага супрацоўніцтва ў вырашэнні гэтай праблемы,
Ён падкрэсліў, што сам факт таго, што пытанне процідзеяння нелегальнай міграцыі вынесена на абмеркаванне прадстаўнічага форуму, сведчыць аб зацікаўленасці Беларусі ў вырашэнні гэтай глабальнай праблемы.
«На жаль, мы вымушаны канстатаваць, што тыя незаконныя, супярэчныя міжнародным дакументам дзеянні, якія ажыццяўляюць нашы суседзі, перш за ўсё Польшча і Літва, з’яўляюцца не рэагаваннем на нейкую раптоўна ўзнікшую сітуацыю, а вынікам і адначасова каталізатарам фашызацыі гэтых грамадстваў, нарастанняў элементаў ісламафобіі, расізму і ксенафобіі ў цэлым», — падкрэсліў Вадзім Гігін.
У сувязі з гэтым ён нагадаў прысутным пра той спосаб барацьбы з нелегальнымі мігрантамі, які ў жніўні 2021 года агучыла галоўны вяшчальнік Захаду на постсавецкай прасторы, «вядомы ліберал», аб’яўленая ў Расіі іншагентам, Юлія Латыніна. «Для гэтага трэба проста кожнага парушальніка-нелегала пасадзіць не ў турму — проста ў нейкае месца, абнесенае агароджай, даваць яму булку хлеба, два літры вады, і кожнага дабавачнага саджаць туды ж. Калі колькасць затрыманых перасягне 10 чалавек на квадратны метр, а колькасць ежы ў выглядзе хлеба і вады застанецца ранейшай, то ўсе, хто не можа ўспомніць, адкуль яны прыехалі і як іх завуць, самі неадкладна выкажуць жаданне вярнуцца на радзіму. А новыя таямнічым чынам перастануць паступаць», — гаварыла яна.
Вадзім Гігін заўважыў, што некаторыя краіны гэту «праграму» ўзялі на ўзбраенне і выконваюць.
«Асабліва Польшча і Літва ўводзяць фактычна інфармацыйную цэнзуру і абмяжоўваюць дзеянні грамадзянскай супольнасці па аказанні мігрантам дапамогі і данясенні праўды да сваіх грамадстваў», — сказаў ён. Яшчэ ў 2021 годзе, увёўшы надзвычайны рэжым на граніцы з Беларуссю, гэтыя краіны абмежавалі доступ туды рэпарцёраў, што было зафіксавана міжнароднымі арганізацыямі. Падобны рэжым захоўваецца там да гэтага часу.
Адным з самых скандальных выпадкаў негатыўнага рэагавання гэтых дзяржаў на абнародаванне такой інфармацыі ў шырокім міжнародным кантэксце стаў выхад у 2023 годзе фільма вядомага польскага рэжысёра Агнешкі Холанд «Зялёная граніца». «Я не скажу, што мне як беларусу падабаецца ўсё, што яна там паказвала. Яна ўзнімала праблему нелегальнай міграцыі і рэагавання польскіх улад, паказваючы факты жорсткасці, праявы нацыяналізму», — адзначыў Вадзім Гігін. Гэты фільм быў шырока прызнаны, паказваўся на Венецыянскім міжнародным фестывалі і атрымаў спецыяльны прыз журы. Але Прэзідэнт Польшчы Анджэй Дуда назваў гэты фільм антыпольскім, а Збігнеў Зёбра, які быў тады міністрам юстыцыі, параўнаў Агнешку Холанд з Гебельсам — міністрам прапаганды Трэцяга рэйха. У выніку падобных дзеянняў улад, на жаль, нарастае фашызацыя суседніх з Беларуссю дзяржаў, перакананы Вадзім Гігін.
Напрыклад, у верасні гэтага года былі зафіксаваны выпадкі з’яўлення так званых грамадзянскіх патрулёў у многіх гарадах Польшчы, якія займаліся пошукам гасцініц, хостэлаў, прадпрыемстваў, дзе жывуць і працуюць як легальныя, так і нелегальныя мігранты, і збівалі гэтых людзей і іх наймальнікаў. «У дзеяннях на граніцы з нашай краінай мы назіраем, што такая ідэалогія шырока распаўсюджана ў сілавых структурах Літвы і Польшчы», — звярнуў увагу эксперт.
Разам з тым, ён падкрэсліў наяўнасць у гэтых краінах і запатрабавання з боку грамадства, грамадскіх арганізацый на атрыманне праўдзівай інфармацыі аб тым, што адбываецца. Яшчэ ў 2021 годзе была выдадзена кніга «Злачынствы Польшчы і Літвы супраць бежанцаў», дзе сабраны сведчанні беларускіх журналістаў, якія працавалі на граніцы ў час крызісу з бежанцамі. З таго часу, паводле слоў эксперта, сабралася фактаў яшчэ на некалькі такіх кніг. І да гэтай інфармацыі выказваюць вялікую цікавасць за мяжой. «У гэтым кантэксце я адзначыў бы станоўчы вопыт работы Белтэлерадыёкампаніі, Выдавецкага дома «Беларусь сёння», БЕЛТА з польскім грамадствам. Бачым рэакцыю слухачоў, гледачоў, чытачоў, якія падзяляюць інфармацыю, што мы цяпер даносім адносна злачынстваў, учыняемых супраць бежанцаў на польскай і літоўскай граніцах», — сказаў Вадзім Гігін. Ён паведаміў аб планах перавыдаць кнігу з новымі фактамі, перавесці яе на замежныя мовы.
«Пазіцыя Беларусі і тыя факты, якія агучаны ў тым ліку на канферэнцыі ў Мінску, знаходзяць падтрымку, увагу з боку грамадстваў еўрапейскіх краін. На жаль, урады перашкаджаюць данясенню гэтай інфармацыі, але гэта не азначае, што мы не павінны прыкладаць намаганняў па інфармаванні нашых еўрапейскіх суседзяў аб тым, што адбываецца, — адзначыў эксперт. — Думаю, магчымасці грамадзянскай супольнасці і сродкаў масавай інфармацыі для ўдзелу ў вырашэнні гэтай праблемы (нелегальнай міграцыі. — Заўвага БЕЛТА) яшчэ не вычарпаны і мы гатовы гэтыя намаганні нарошчваць».